Рыгор Бородулин - Здубавецьця (кнiга) (на белорусском языке)
З голай сракай каля голага х.. ня жартуй.
Маўчыць, як срака.
Ён мне так патрэбен, як у срацы валасы.
Галава хоць авечча, абы п..да чалавечча.
Есьцi ня сраць, можна падаждаць.
Ня страш бабу х.ем, яна яго бачыла.
Як забачыш, дык заплачаш.
Вочы заспаныя, як у зайца.
Гаворыш, як воўну на плот вешаеш.
Iлжэць, аж ськiпаiцца.
Ты яшчэ малады, а як пастарэеш, i вароне нос дасi.
Галава вялiкая, толькi блох разводзiць.
Дурны, дурны, а скваркi любiць.
Да абуха напiўся.
Так дам, што аж чэрцi засьмяюцца.
Голы, як бубен.
Вочачкi па яблыку, зрэначкi па йгрушынцы.
Набраўся, як Гапон сьлiў.
Пiце, жылы, пакуль жывы, пойдзеце да гробу, выпьеце хваробу.
Прайшоў усе трубы й воўчыя зубы.
Пуза на лоб лезiць.
Чарка малая, як рыб'я вочка.
Хто ня быў пастухом, той i гаспадаром ня будзiць.
Бяз прычыны й сьмерць ня бываiць.
Пусьцiўся, Мiкiта, у валакiту й валачыся, пакуль канцы прыдуць.
Халодны татка, халодная матка (вотчым, мачыха).
Няма чаго на дзевак дзiваваць, калi пайшлi старыя бабы блядаваць.
Гэткiх цацаў многа ў срацы.
Будзь здарова, як карова, i багата, як зямля, i пладлiва, як сьвiньня.
Гэтак курыць, як п..да сена есь.
Яно ж ня з лапцем варылася. Калi лапаць укiнуць, i то смачней.
Ён, як цыган, як надзенiць надзетку якую, пакуль ня звалiцца, носiць.
Ззаду навыскачку.
Я такую ласку i ў жыда знайду.
У яго ў галаве ўжо зробiлiся лялькi такiя дурныя.
Дзе рот, там i смурод.
Хто яго абманець, той на тачылi мора пераплывець.
Цяпер усе хiтрыя - пайшлi ў гандлёўшчыкi, дурных няма.
Каб табе моль пяты пабiла!
Ня ўздыхай: няма й няхай.
Рыба куплена, воз накрыт!
Валi на бурага - буры ўсё зьвязець!
Дзе павернiцца, там i ўперднiцца.
Чудно бабскае судно: унiз дзюркай, а ня цячэць.
Нiводзiн бык карову ня забоў, нiводзiн мужык жонку ня забiў.
Кароста ня проста - панская хвароба.
Ад каросты ня ўмiраюць, толькi рукi ня гуляюць.
К нашаму берагу плывуць то х.i, то трэскi.
З мора на караблях, а зь п...ы на лыжах.
Раськiнь ножкi, як баран рожкi!
Злосьцi поўны косьцi, а сiлы з катовы кiлы.
Мы паедзiм, мы пайдзём, надаелi мы людзём.
Я сваю Марынку хоць пасярод рынку!
(кнiга "Здубавецьця")
Вушацкiя песьнi, папеўкi, як i ўся народная паэзiя наогул, ужываюць скаромныя словы й вобразы. У вуснах народнай песьнi, абрадавай цi побытавай, любое слова гучыць цнатлiва, бо гэта йдзе яшчэ ад паганства, якое ня карысталася фiгавым лiстком. Насельнiкi халаднаватай часьцiны планеты грэлi свой юр, ятрылi сябе словам моцным, як пяршак. Каб род ня зьвёўся.
* * *
Цераз кладачку, цераз зыбкую
Мужык жоначку вядзець.
- Ой ты, кладачка, ой ты, зыбкая,
Ты ня гнiся пада мной,
Ой ты, жоначка, мая любая,
Ня сварыся ты са мной.
Выпi чарачку-пазлачаначку,
Ой ня будзь жа пьяненька,
Радзi сем сыноў i дачушачку,
Ой ня будзь жа старанька.
- Ой мой любенькi, ой мой мiленькi,
Ўсё ж няпраўдачка твая.
Выпью чарачку-пазлачаначку,
Мушу быць я пьяненька,
Раджу сем сыноў i дачушачку,
Мушу быць я старанька.
* * *
- Што Iван робiць?
- Кароў пасець.
Далiвуйда.
- Нашто яму каровы?
- Малако есьцi.
Далiвуйда.
- Нашто яму малако?
- Рабят кармiць.
Далiвуйда.
- Нашто яму рабяты?
- На вайну йсьцi.
Далiвуйда.
- А дзе ж тая вайна?
- Пасярод гаўна.
Далiвуйда.
Дзеўкi расьсяканкi
на вайну ня йдуць.
* * *
Ай, дайце мне, дайце
Сем чарак гарэлкi.
Ай, адну мне дайце,
Каб я пасядзела,
А другую дайце,
Каб я пасьмялела,
А трэцьцюю дайце,
Каб я пагуляла,
Чацьвёртую дайце,
Каб я папяяла,
А пятую дайце,
Збрую сабiрайце,
А шостую дайце,
Конi запрагайце,
А сёмую дайце,
Дамоў адпраўляйце!
* * *
А чый галуб ляцiць на дуб,
А мой на бярозi.
Чые мужы пьюць, гуляюць,
А мой у дарозi.
А калi ж ён у дарозi,
Пашчась яго, Божа.
А калi ж ён у карчомцы,
Забi яго, Божа.
А калi ж ён у дарозi,
Пашчась пiрагамi,
А калi ж ён у карчомцы,
Забi перунамi!
* * *
А дзед бабу разуваў,
Пад ножачку паглядаў:
- Ой, бабулька, што за зьвер,
Я ж баюся, каб ня зьеў.
- Цi ты ў лесе ня бываў,
Чорных зьвяроў ня вiдаў?
Ты, дзядулька, ня рабей,
Гэта птушка - салавей.
Ён i сьвiшчаць i пяець,
I спакою ня даець.
* * *
Дзякуй тому х.юшку,
х.юшку, х.юшку,
Што зрабiў нам пiрушку,
пiрушку, пiрушку.
I ў ручачкi ня хукаў,
ня хукаў, ня хукаў,
Малаточкам ня грукаў,
ня грукаў, ня грукаў.
* * *
Кум ня пьець,
Кум ня пьець, кум ня пьець,
Кума ня хочаць.
А ў кумы пад пупам
Блыха шчакочаць.
- Ты, кумок, галубок,
Ня будзь у граху,
Паганяй у кумы
Пад пупам блыху!
* * *
I стар, i нядуж,
I крывы на нагу,
Як убачу маладую,
Ашалеўшы бягу.
* * *
Пайшла мацi ў Даўгiнава,
Дачку дома пакiнула.
Пакуль мацi вярнулася,
Дачка дома сапсулася.
Па суседству жыў Мiкiта.
У Мiкiты хата крыта
I чаротам, i кулямi,
Пасярэдзiне - х..мi.
* * *
А на дварэ шум-гум.
- А хто едзiць?
- Кум, кум.
- А што вязець?
- Акунi.
- А для каго?
- Для кумы.
* * *
Ажанiўся мяшок,
Узяў торбачку,
Туды-сюды павярнуў
Цмок у мордачку.
* * *
Ажанiўся гаўнакоп,
Узяў жонку каку,
Палажыўшы на лавачку,
Цалуiць у сраку.
* * *
Цi ня Бог табе даў,
Мая Настачка,
Усю ночку макаў,
Як у маслачка.
* * *
А ў чыстым полi пад ябурамi
Часалi дзеўкi х.. тапарамi.
Яны часалi дый прымяралi,
Каб гэта, цiцi, ня ўкарацiцi!
* * *
Я сягоньня рана ўстала,
Да суседа я паджгала:
- Цi ты вiдзiў, цi ты бачыў,
Хто мне перад рассабачыў?
- А я вiдзiў, а я бачыў,
А я перад рассабачыў.
* * *
А мне ўзнаць хочацца,
Як дзеўка мочыцца.
Кругом дзеўкi абышоў,
Нiдзе дзюркi ня нашоў.
* * *
Яшчэ сонца ня ўсхадзiла,
Курва курвачку радзiла,
А як стала залачаць,
Стала курвачка крычаць,
А як стала ўсхадзiць,
Стала курвачка хадзiць.
* * *
Як на пасту ганяла,
П..ду дома кiдала,
На палiцы пад гаршком
Нацiскала камяшком.
* * *
Сядзiць баба над ракой,
Работы ня маiць,
Траву рвець, п..ду трэць,
А ўсё ж ня гуляiць.
* * *
А старой сто гадоў,
А старому дзьвесьце.
Стары лесьвiцу майструiць
На старую ўзьлезьцi.
* * *
Цераз рэчку йшла,
На кладачку села:
- Пi, п..дзiчка, пi вадзiчку,
Ты кiлбаску зьела.
* * *
Загадала сястра брату:
- Пагалi, брат,
Яйцы к сьвяту!
* * *
Як заручалi, тады казалi,
Што ў свата кароў многа.
Як пайшла даiць,
Адзiн бык стаiць,
I той ня доiцца.
Вазьму я быську
Ды за пумпыську:
А дай, быська, малака!
* * *
Салавей, салавей,
Што на сьвеце саладзей,
Цi гарэлка, цi мядок,
А цi ў дзеўкi перадок?
* * *
Стары, стары, лезь на печ,
Стары расстагнаўся,
Стары, стары, лезь на бабу,
Стары расьсьмяяўся.
* * *
Маладая маладуха
Саладзiла саладуху
I макала руку
То ў сраку, то ў муку.
* * *
Выйшла барыня плясаць,
Салодкiя пальцы,
Ў адну руку ўзяла х..,
А ў другую яйцы.
* * *
Сядзiць барыня пад плотам,
Вышываiць п..ду дротам,
Едзiць барын i хахочаць,
А ў п..дзе дрот лапочаць.
* * *
А бандалы, бандалы,
Падымаюць падалы,
А маленькi бандалок
Падымаiць падалок.
* * *
А сiнiца вераб'я
Устоiчку залюбла.
* * *
Гiрша з Моўшам добра жыў,
Гiрша кроiў, Моўша шыў,
Гiрша з Моўшам дровы сек,
Гiрша Моўшу х.. адсек.
* * *
Ходзiць хата,
Ходзiць дол,
Ходзiць па п..дзе хахол.
* * *
Ой, калiна, сьмелы цьвет,
Каля пупа сельсавет,
Пад пупом райвыканком,
Куды ходзяць за пайком.
* * *
Хочацца, рагочацца,
За старога ня хочацца.
Стары хочыць i баiцца,
Каб у пi..у ня ўтапiцца.
* * *
Ня руш мяне, ня чапай,
Я дворная дзеўка
Памiж лытак
Клубок нiтак,
А там i цяцерка.
* * *
Наелася буракоў,
Напiлася квасу,
Манiлася хлопцу даць,
Нi дабрала часу.
* * *
Цяпер дай, цяпер дай,
Цяпер хочацца,
А пад старасьць х.. ня ўстанiць,
П..да зморшчыцца.
* * *
Чух-чух, начухаўся,
Падняў хвартух, нанюхаўся,
Падняў хвартух i спаднiцу,
А там сядзiць з рукавiцу.
* * *
Давяла ты мяне,
Мая Зосiчка,
Нi каня, нi дугi,
Нi атосачкi.
* * *
Ах ты, Яначка, пабiляначка,
Дзе машок расьцець,
Там i ямачка.
Iмшок разьлiтаiцца,
I ваўчок раздуваiцца.
* * *
Ой, дзевачкi, Бог iз вамi,
Зьнiму штаны, лягу з вамi.
Зьнiму штаны i сарочку,
Лягу з вамi на ўсю ночку.
* * *
Ой, сват, ты мой сват,
Ня бяры мяне за зад,
Бяры мяне за пярод,
Тады мяне забярот.
* * *
