Сяргей Белаяр - Міжзорныя ўтыль-капальнікі
Нечакана для самога сябе капітан адчуў шкадаванне да тых, хто не здолеў своечасова спыніцца і ператварыў свой дом у звалку. Жаль працягваўся нядоўга — Аргас адмахнуўся ад гэтай думкі, як ад назойлівай кузуркі, нагадаўшы сабе пра тое, што не варта спачуваць дурням. Лепш падумаць, як не падпусціць недасведчаных да атручанай планеты.
Праца ішла.
На душэўныя згрызоты Цірак не пакутаваў — занадта доўга ён марыў пра тое, як разбагацее. Напарнікам і сябрам Ра-Ваш быў нядрэнным, нягледзячы на такое ўвогуле зразумелае жаданне, бо і праз дзесяцігоддзе не забываліся цяжкае дзяцінства і галоднае юнацтва. Аргас і сам не супраць прамяняць манатонныя пошукавыя будні на забяспечанае марнаванне часу, але марамі пра незлічоныя багацці не трызніў.
Калі Храмун глядзеў на імкліва растучыя лічбы, якія паказвалі танаж смецця, з яго грудзей рвалася радасць. Капітану даводзілася супакойваць сябе: занадта ўжо вялікая была рызыка трапіць у поле зроку канкурэнтаў або піратаў.
«За такую залатую жылу ўчэпяцца ў горла не толькі чужыя, але і самыя верныя сябры!», — раптам падумалася капітану. Ён цішком кінуў на таварыша ацэньваючы погляд. Калі не заўважаць узбуджанага мармытання, Цірак быў такім жа, як і заўсёды. Храмун зноў утаропіўся ў экран. Сам каштан не мог дапусціць і думкі пра тое, каб здрадзіць таварышу. Гонар афіцэра, няхай сабе і адстаўнога, не дазваляў нічога. Ды і куды падзець сумленне?
Колькасць брыкетаў, аднак, павялічвалася. Штучны інтэлект правёў разлікі і выдаў рэзюмэ: танкі касмічнага разведчыка будуць запоўненыя задоўга да таго, як смецця стане менш на дзесяць працэнтаў.
Храмун змяніў Ра-Ваша праз дзве гадзіны, не прыняўшы пад увагу пярэчанні Цірака.
— Смецце нікуды ад цябе не дзенецца!
Спрачацца з капітанам тэхнік не адважыўся — моўчкі перадаў кіраванне таварышу. Толькі павярнуў галаву, каб Аргас не заўважыў нядобрага бляску ў яго вачах. Погляд Ра-Ваша спыніўся на вогнетушыцелі — цяжкім балоне, здольным без цяжкасці праламаць чэрап.
Тэхнік нервова аблізнуў вусны, спалохаўшыся ўласных думак. Спакуса забіць капітана і завалодаць усім багаццем аднаасобна была вельмі моцнай. І супраціўляцца ёй аказалася цяжка. Цірак асцярожна расшпіліў замок рамянёў бяспекі, пасля чаго яны лёгка зваліліся на крэсла. Глыбока ўдыхнуўшы, пацягнуўся да вогнетушыцеля, імкнучыся пры гэтым не патрывожыць капітана. Сэрца білася аб рэбры, здаецца, на ўсю міжзорную прастору.
У гэты самы момант на маніторы з’явіліся дадзеныя пра дакладную колькасць сыравіны і разлікі меркаванага прыбытку.
Сума атрымлівалася астранамічная.
Ра-Ваш выдыхнуў і прымусіў сябе забыць пра жаданне пазбавіцца ад сябра. А праз імгненне Цірак засаромеўся сваіх думак.
На тое, каб загрузіць усе танкі, ледзь хапіла чацвярых сутак, на працягу якіх Ра- Ваш і Храмун змянялі адзін аднаго на час ежы і сну праз кожныя шэсць гадзін. Змяншэнне колькасці смецця на планеце было практычна незаўважным.
Да рэсурснай базы дабраліся за тыдзень. Паліва не эканомілі: касмічны разведчык здзяйсняў скачкі ў гіперпрасторы. І аднаго рэйса хапіла, каб зрабіць Аргаса і Цірака заможнымі. Але капітан і тэхнік на дасягнутым не спыніліся — яны нанялі самы вялікі танкер і за тры рэйсы перавезлі ўсё смецце з аддаленай планеты. І толькі пасля таго, як з танкера быў выгружаны апошні брыкет, пашукавікі адчулі рэальны кошт свайго новага статусу.
— Ну, і як табе мая сціплая хаціна? — спытаў Цірак, ямчэй уладкоўваючыся на шэзлонгу, па абодва бакі ад якога стаялі слугі з веерамі.
— Няблага! — адказаў Аргас, хоць назваць сціплым палац таварыша было нельга — ад унутранага ўбранства літаральна патыхала раскошай.
Ра-Ваш расплыўся ў задаволенай усмешцы і сказаў:
— Калі хочаш, можам выйсці ў адкрыты космас на маёй асабістай яхце, самай вялікай у Айкумене!
— Чаму б і не? Але толькі пасля таго, як ты пакажаш мне сваю калекцыю! Памятаецца, ты казаў, што ў цябе ёсць арыгіналы вялікіх майстроў мінулага?
— Так! Давялося раскашэліцца, але яны таго каштуюць! Прызнаюся, пасля знаёмства з тваім паркам рарытэтных машын мяне пачало адольваць жаданне ўразіць цябе чым-небудзь не менш дарагім!.. Яшчэ кактэйлю?
Гатовыя выканаць любое жаданне, слугі напружыліся, чакаючы загаду.
— Не, дзякуй! — адказаў Храмун і перавёў погляд на непраўдападобна прыгожых жанчын, што цярпліва чакалі, калі ўчарашнія міжзорныя ўтыль-здабытчыкі зробяць ласку паглядзець на іх. Красуні ажывіліся і пачалі дэманстраваць Аргасу свае чары.
Экс-капітан памахаў дамам рукой.
— Захочаш чаго-небудзь — толькі скажы!
— Абавязкова!
Некалькі імгненняў таварышы маўчалі, атрымліваючы асалоду ад выдатнага краявіду, што адкрываўся з балкона, — ландшафтныя дызайнеры папрацавалі добра. Затым Ра-Ваш з пачуццём вымавіў:
— Жыццё выдатнае!.. Усе забываю спытаць: як называлася тая пустэльная планета?
— Калі не памыляюся, гэта была Зямля!
